قارچ گانودرما لوسیدوم که به عنوان قارچ ریشی هم شناخته می شود یک قارچ با طعمی تلخ است که بیش از دو هزار سال در طب سنتی چینی ها در درمان شرایط مختلف به کار رفته میرود. این قارچ که جزو قلیایی ترین مواد غذایی در جهان است، ارزش تغذیهای بسیار زیادی دارد و پیشینه استفاده از این قارچ در طب سنتی به بیش از ۲۰۰۰ سال پیش بازمیگردد.
فهرست مطالب مقاله آشنایی با قارچ گانودرما :
2- خواص قارچ گانودرما
3- ارزش غذایی قارچ گانودرما
4- سخن پایانی
نام علمی آن گانودرما لوسیدوم است و گونه ای از قارچ های قرمز محسوب می شود. هم ساقه و هم کلاهک این قارچ در برگیرنده موادی به نام بتاگلوکان هاست که می تواند قدرت سیستم ایمنی را بهبود ببخشد.
قارچ گانودرما :
قارچ گانودرما جزو گیاهان دارویی و بومی چین، ژاپن و آمریکای شمالی است اما در سایر کشورهای آسیایی کشت میشود. پرورش ریشی یک فرآیند طولانی و پیچیده است. ریشی در 6 رنگ رشد میکند که تصور میشود هر کدام ویژگیهای متفاوتی دارند و به نام های: Aoshiba (ریشی آبی)، آکاشیبا (ریشی قرمز)، کیشیبا (ریشی زرد)، شیروشیبا (ریشی سفید)، کوروشیبا (ریشی سیاه)، و موراساکیشیبا (ریشی سیاه) شناخته میشوند. گانودرما از دسته قارچهای غنی و خوراکی در طبیعت است که مواد بسیار مفید آن مانند، تری ترپنوئیدها، پلی ساکاریدها و پپتیدوگلیکانها سبب شده تا تعداد زیادی از پزشکان بهویژه در طب سنتی توصیه کنند از این قارچ استفاده شود. عمده افراد این قارچ را بهشکل تازه مصرف میکنند. اما روشهای دیگری نیز برای استفاده از خواص قارچ گانودرما وجود دارد. از جمله این روشها، مصرف بهصورت پودر و تهیه عصاره خالص این قارچ و استفاده از آن است.
خواص قارچ گانودرما :
1- تقویت دستگاه ایمنی
یکی از مهمترین اثرات قارچ گانودرما تقویت سیستم ایمنی بدن شماست. در حالی که برخی از جزئیات هنوز نامشخص هستند، مطالعات آزمایشگاهی نشان دادهاند که گانودرما میتواند بر روی ژنهای گلبولهای سفید، که بخشهای حیاتی سیستم ایمنی بدن شما هستند، تأثیر بگذارد. مطالعه دیگری نشان داد که این قارچ میتواند تعداد سایر گلبول های سفید خون (لنفوسیتها) را در مبتلایان به سرطان کولورکتال افزایش دهد. اگرچه بیشتر خواص این قارچ برای تقویت سیستم ایمنی در افراد بیمار دیده شده است، اما برخی شواهد نشان دادهاند که این قارچ میتواند به افراد سالم نیز کمک کند. قارچ گانودرما میتواند عملکرد سیستم ایمنی را از طریق تأثیراتش بر روی گلبولهای سفید که به مبارزه با عفونت و سرطان کمک میکند، تقویت کند. در یک مطالعه، این قارچ باعث بهبود عملکرد لنفوسیتهایی که به مبارزه با عفونتها و سرطان در ورزشکارانی که در معرض شرایط استرسزا قرار داشتند، شد. با این حال، تحقیقات دیگر در بزرگسالان سالم هیچ بهبودی در عملکرد ایمنی یا التهاب پس از 4 هفته مصرف عصاره گانودرما نشان نداد. به طورکلی، واضح است که این قارچ بر گلبولهای سفید خون و عملکرد سیستم ایمنی تأثیر میگذارد. البته برای اثبات تعیین میزان فواید آن در افراد سالم و بیمار تحقیقات بیتشر و جامعتری مورد نیاز است.
2- خاصیت ضدسرطانی
بسیاری از مردم گانودرما را به دلیل خواص بالقوه آن برای مبارزه با سرطان مصرف میکنند. در واقع، یک مطالعه روی بیش از 4000 بازمانده از سرطان سینه نشان داد که حدود 59٪ قارچ گانودرما مصرف میکردند. علاوه بر این، چندین مطالعه در محیط آزمایشگاهی نشان داده که این قارچ میتواند منجر به مرگ سلولهای سرطانی شود. با اینحال، نتایج این مطالعات لزوماً نشاندهنده اثربخشی برابر در حیوانات یا انسان نیست. برخی از تحقیقات درباره خواص این قارچ بررسی کردهاند که آیا گانودرما میتواند برای سرطان پروستات به دلیل اثرات آن بر هورمون تستوسترون مفید باشد یا خیر؟ درحالیکه یک مطالعه موردی نشان داد که مولکولهای یافت شده در این قارچ ممکن است روند سرطان پروستات را در انسان معکوس کند، مطالعه بیشتر این تاثیر را تایید نکرد. قارچ گانودرما همچنین به دلیل نقش آن در پیشگیری یا مبارزه با سرطان روده بزرگ مورد مطالعه قرار گرفته است. برخی تحقیقات نشان داد که یک سال درمان با این قارچ باعث کاهش تعداد و اندازه تومورها در روده بزرگ شد. علاوه بر این، گزارش مفصلی از مطالعات متعدد نشان داد که گانودرما میتواند تأثیر مفیدی بر بیماران سرطانی بگذارد. این مزایا شامل افزایش فعالیت گلبول های سفید بدن است که به مبارزه با سرطان کمک میکند و کیفیت زندگی در بیماران سرطانی را بهبود میبخشد. اگرچه بهنظر میرسد قارچ ریشی برای پیشگیری یا درمان سرطان نویدبخش است اما باید قبل از تبدیل شدن به بخشی از درمان استاندارد به اطلاعات بیشتری نیاز است.
3-بهبود خستگی و افسردگی
خواص این قارچ بر روی سیستم ایمنی اغلب بیشتر مورد تاکید است، اما مزایای بالقوه دیگری نیز دارد. فواید دیگر این قارچ شامل، کاهش خستگی، افسردگی و همچنین بهبود کیفیت زندگی است. یک مطالعه اثرات آن را بر روی 132 فرد مبتلا به نوراستنی که یک وضعیت نامناسب مرتبط با درد، سرگیجه، سردرد و تحریکپذیریاس، بررسی کرد. محققان دریافتند که پس از 8 هفته مصرف مکملهای حاوی این قارچ، خستگی کاهش و سلامتی بهبود مییابد. مطالعه دیگری نشان داد که پس از 4 هفته مصرف پودر گانودرما در گروه 48 نفره از افراد مبتلا به سرطان سینه، خستگی و میزان استرس کاهش و کیفیت زندگی بهبود یافته است. علاوه بر این، افراد مورد مطالعه نیز اضطراب و افسردگی کمتری را تجربه کردند. درحالیکه قارچ ریشی ممکن است برای افراد مبتلا به بیماریهای خاص نویدبخش باشد، اما مشخص نیست که آیا این قارچ برای افرادی که سالم هستند مفید است یا خیر. برخی از مطالعات اولیه نشان دادهاند که قارچ ریشی میتواند اضطراب و افسردگی را کاهش دهد و همچنین کیفیت زندگی را در افرادی که دارای شرایط خاص پزشکی هستند بهبود بخشد.
4- بهبود سلامت قلب
یک مطالعه 12 هفتهای روی 26 نفر نشان داد که قارچ ریشی ممکن است کلسترول HDL “خوب” را افزایش و تری گلیسیرید را کاهش دهد. علاوه براین، یک تجزیه و تحلیل گسترده پس از بررسی پنج مطالعه مختلف که شامل حدود 400 نفر بود، هیچ اثر مفیدی برای سلامت قلب نشان نداد. محققان دریافتند که مصرف قارچ ریشی تا 16 هفته باعث بهبود کلسترول نمیشود. درواقع هنوز میزان دقت این آزمایشها به اثبات جمعی نرسیده و نیازمند تحقیقات بیشتر دراین خصوص است.
5- تنظیم قند خون
چندین مطالعه درباره خواص قارچ گانودرما نشان دادهاند که مولکولهای موجود در قارچ ریشی میتوانند قند خون را در حیوانات کاهش دهند. برخی از تحقیقات اولیه در انسان یافتههای مشابهی را گزارش کردند. با این حال، اکثر تحقیقات این موارد را پشتیبانی نکردهاند. پس از ارزیابی صدها شرکتکننده، محققان مدارک و مستندات محکمی درخصوص تاثیر مصرف گانودرما بر قند خون پیدا نکردند.
درباره ی دیابت بیشتر بخوانید ( کلیک کنید )
6- خاصیت آنتیاکسیدانی
آنتیاکسیدانها مولکولهایی هستند که میتوانند از آسیب جدی به سلولهای بدن جلوگیری کنند. به دلیل این عملکرد مهم، امروزه در سبد غذایی تاکید قابل توجهی به غذاها و مکملهایی است که حاوی آنتی اکسیدان هستند. بسیاری ادعا می کنند که قارچ ریشی برای این منظور موثر است. با اینحال، چندین مطالعه هیچ تغییری در سطح دو آنزیم آنتیاکسیدانی مهم در خون پس از مصرف قارچ به مدت 4 تا 12 هفته نشان نداده است. تعداد کمی تحقیقات نشان دادهاست که قارچ ریشی میتواند کلسترول خوب یا قند خون را بهبود بخشد.
ارزش غذایی قارچ گانودرما :
اگرچه میتوانید این قارچ را به صورت خام بخورید، اما به دلیل بافت لاستیکی و چوبپنبه مانند آن، بسیاری ترجیح میدهند آن را بهصورت پودر مصرف کنند. زیرا پختوپز با آن راحتتر و متنوعتر است و طعم آن اجازه میدهد تا از قارچ به روشهای مختلف استفاده شود. بنابراین اطلاعاتی که درخصوص ارزش غذایی و خواص قارچ گانودرما ارائهشده مربوط به شکل مصرفی پودری آن است.
قارچ ریشی یک منبع عالی از آنتی اکسیدانها، مواد معدنی و مواد مغذی است. با وجود اینکه این ماده غذایی منشا حیوانی ندارد اما متخصصان تغذیه معتقدند منبع خوبی از پروتئین است. این قارچ حاوی 19.5 میلیگرم پروتئین در هر 100 گرم است که این مقدار 16.3 درصد بیشتر از قارچ صدفی است و برخلاف سایر غذاهای گیاهی، نسبت بالایی از پروتئین را دارد. همچنین قارچها منابعی ایدهآل از مواد معدنی هستند، گانودرما یک منبع خوب پتاسیم در میان قارچهای خوراکی است. شاید مهمترین نکته درارتباط با خواص قارچ گانودرما بهخصوص اگر از رژیم گیاهخواری استفاده میکنید، این باشد که ریشی منبع عالی انواع ویتامینهای خانواده B و اسیدهای آمینه است. قارچ ها به طور کلی منابع عالی اسیدهای آمینه هستند، همچنین گانودرما حاوی تیامین، ریبوفلاوین، اسید فولیک و نیاسین است. افزودن قارچی مانند Reishi به هر شکلی به هر رژیم غذایی گیاهی باارزش خواهد بود. ویتامین D یکی دیگر از مواد مفید موجود در قارچ گانودرما است که پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و خشک شدن، مقادیر قابل توجهی از آن توسط این قارچ تولید میشود. ویتامین مهمی که به حفظ سلامت پوست کمک میکند. از طرفی استفاده مرتب از این ویتامین باعث رشد گلبولهای سفید و در ازای آن تقویت نسبی سیستم ایمنی بدن خواهد شد.
سخن پایانی :
سلامتی، مسئله مشترکی است که دغدغه همه ما انسان هاست و حفظ و ارتقای سلامتی، یکی از مهم ترین ارزش هایمان است که روزانه به آن اهمیت می دهیم و برای آن تلاش می کنیم. امروزه با گسترش علم و صنعت، مکمل های غذایی و دارویی بسیاری تولید شده اند که هر کدام خواص ویژه خود را ارائه می دهند و به حفظ و ارتقای سلامتی افراد کمک ویژه ای می کنند.