رژیم گیاه خواری چیست؟
تاریخ نشان می دهد که از ۷۰۰ سال قبل از میلاد رژیم گیاه خواری انجام می شده است. افراد به دلایلی مانند سلامتی، اخلاقی، محیط زیستی و مذهبی به دنبال کردن رژیم گیاهخواری می پردازند.
رژیم گیاه خواری به معنای نخوردن هرگونه گوشت، ماکیان، ماهی، غذاهای دریایی و محصولات به دست آمده از حیوانات است. رژیم های گیاهخواری سرشار از انواع میوه ها، سبزیجات، غلات، آجیل ها و دانه ها است. مصرف تخم مرغ و لبنیات هم به نوع رژیم گیاه خواری شما بستگی دارد.
کدام روش ها برای انجام رژیم گیاه خواری رایج هستند؟
رژیم گیاهخواری لاکتو اوو: در این سبک تمام گوشت ها حذف می شوند اما مجاز به مصرف تخم مرغ و لبنیات هستید.
رژیم گیاهخواری لاکتو: این رژیم علاوه بر حذف گوشت ها، تخم مرغ را هم حذف می کند اما می توانید محصولات لبنی بخورید.
رژیم گیاهخواری اوو: تمام محصولات حیوانی به جز تخم مرغ حذف می شوند.
رژیم وگان: در رژیم گیاه خواری وگان تمام حیوانات و محصولات مشتق شده حذف می شوند.
آن دسته از گیاه خوارانی که گوشت و ماکیان را حذف می کنند اما ماهی در رژیم خود دارند به عنوان رژیم گیاه خواری پسکاتاریان در نظر گرفته می شوند. بنابراین از نظر لغوی در دسته رژیم گیاه خواری تعریف نمی شوند.
رژیم وگان چیست؟
رژیم وگان را می توان محدودترین شکل انجام رژیم گیاهخواری دانست. “وگانیسم” اصطلاح افراد جامعه وگان می باشد که هدف آنها حذف مصرف تمام محصولات حیوانی به منظور کاهش خشونت و آلودگی است. رژیم وگان نه تنها گوشت حیوانات بلکه لبنیات، تخم مرغ و مشتقات حیوانی را هم از لیست غذایی کنار می گذارد. از مشتقات حیوانی می توان ژلاتین، عسل، کارمین (رنگدانه قرمز)، پپسین (آنزیم گوارش معده)، آلبومین (پروتئین تخم مرغ)، پروتئین وی، کازئین و برخی از فرم های ویتامین د ۳ را نام برد.
گیاه خواران و وگان ها اغلب به دلایل مشابهی از خوردن محصولات حیوانی پرهیز می کنند. بزرگ ترین تفاوت مقدار زاویه داشته با محصولات حیوانی و قابل قبول بودن محصولات حیوانی است.
به عنوان مثال وگان ها باور دارند که محصولات حیوانی بیشترین تاثیر بر سلامتی و محیط زیست را می گذارد به همین خاطر از آنها پرهیز می کنند. از نظر اخلاقی، گیاهخواران مخالف کشتن حیوانات برای تهیه غذا هستند. افراد گیاه خوار مصرف محصولات حیوانی مانند شیر و تخم مرغ را تا جایی که حیوانات در شرایط خوبی نگه داری شوند را قابل قبول می دانند. افراد وگان باور دارند که حیوانات هم حق و حقوق دارند و نباید از آنها در آزمایش های علمی، تهیه لباس و تهیه غذا استفاده کرد.
نکات تغذیه ای که باید در رژیم وگان و گیاه خواری در نظر گرفت :
پژوهش ها نشان می دهند که میزان چربی اشباع شده و کلسترول در رژیم گیاه خواری و وگان پایین است. اما در طرف مقابل این رژیم ها سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی، فیبر و ترکیبات گیاهی سالم هستند.
مواد غذایی رژیم وگان و گیاهخواری تراکم بالایی از مواد مغذی دارند. میوه، سبزیجات، غلات کامل، آجیل ها، دانه ها و محصولات سویا تراکم بالایی از مواد مغذی دارند. اگر رژیم گیاهخواری یا وگان به طور صحیح برنامه ریزی نشود افراد دچار کمبود برخی مواد مغذی به خصوص، آهن، روی و ویتامین دی می شوند. رژیم های گیاه خواری و وگان مقدار کمی از ویتامین ب ۱۲ و اسیدهای چرب امگا ۳ زنجیره بلند دارند. به طور کل ویتامین ب ۱۲ و امگا ۳ در رژیم های گفته شده در سطح پایینی هستند.
رژیم وگان سالم تر است یا گیاه خواری؟
بر طبق گزارش های به دست آمده از آکادمی تغذیه و رژیم و همچنین چندین بررسی انجام شده، تا جایی هر دو رژیم به خوبی برنامه ریزی شده باشند می توان برای تمام مراحل زندگی دنبال کرد.
در صورت مصرف ناکافی از اسیدهای چرب امگا ۳، کلسیم، ویتامین دی و ویتامین ب ۱۲ جنبه های مختلف سلامتی از جمله ذهن و جسم دچار آسیب می گردند. رژیم گیاهخواری و وگان باید کلسیم و ویتامین ب ۱۲ بیشتری استفاده شود زیرا که به طور عادی این مواد مغذی در رژیم های گیاه خواری سطح پایین دارند.
گیاه خواران و وگان ها باید توجه ویژه ای به مواد مغذی دریافتی داشته باشند تا بتوانند از طریق مصرف مواد غذایی گیاهی آنها را تامین کنند. شاید برای برخی از افراد مصرف مواد غذایی غنی شده و مکمل های مورد نیاز وگان از جمله آهن، کلسیم، امگا ۳، ویتامین ب ۱۲ و دی ضروری باشد. علاوه بر این وگان ها و گیاهخواران باید مواد مغذی دریافتی روزانه خود را به درستی بررسی کنند و در صورت کمبود حتما از مکمل ها بهره ببرند. چندین پژوهش به طور مستقیم رژیم گیاه خواری را با رژیم وگان مقایسه کرده اند. نتایج به دست آمده نشان می دهند که رژیم وگان نسبت به رژیم گیاه خواری خطر ابتلا به بیماری قلبی، دیابت نوع ۲ و انواع سرطان ها را به میزان بیشتری کاهش می دهد. رژیم وگان نسبت به گیاه خواری شاخص توده بدنی بی ام آی را بیشتر کاهش داده و با افزایش سن کمتر باعث بالا رفتن وزن می شود.
وگانیسم چیزی فراتر از وعده های غذایی است!
گیاهخواران و وگان ها به دلایل مشابهی از محصولات حیوانی استفاده نمی کنند اما برای وگان ها چیزی فراتر از یک رژیم است. در حقیقت وگانیسم یک سبک زندگی برای دفاع از حقوق حیوانات است. بسیاری از وگان ها حتی از خریدن لباس های ابریشم، پشمی، چرم و جیر خودداری می کنند. وگان ها حتی شرکت های سازنده لوازم آرایشی آزمایش شده بر روی حیوانات را هم تحریم می کنند. همچنین به خاطر دلایل اخلاقی سیرک، مسابقات اسبدوانی و دیگر فعالیت هایی که حیوانات دخیل هستند توسط وگانی ها تحریم می شود. در نهایت بسیاری از وگان ها برای کاهش اثرات زیست محیطی و تغییرات آب و هوایی به رژیم وگان روی می آورند.
حرف پایانی
در رژیم گیاه خواری و وگان از تمام محصولات حیوانی به دلایل مشابهی پرهیز می شود. رژیم گیاهخواری به چند شکل انجام می شود اما رژیم وگان محدود است.
هر دو رژیم را می توان در تمام مراحل زندگی انجام داد اما رژیم وگان نسبت به رژیم گیاه خواری سودمندی های بیشتری دارد. به خاطر داشته باشید اگر رژیم گیاه خواری به درستی انجام نشود بر سلامتی اثر منفی خواهد گذاشت.
