یکی از مهم‌ترین عوامل، برای پیشگیری از دیابت، داشتن رژیم لاغری و غذایی دیابت درست و انجام ورزش است. با غذاهایی که می‌خوریم می‌توانیم قندخون را کنترل یا درمان کنیم. پس، کاهش وزن می‌تواند موجب مهار دیابت نوع دو شود. حتی کاهش ۵ درصدی از وزن تأثیر بسیاری در کنترل دیابت دارد. بنابراین، افراد مبتلا به این بیماری، برای کنترل آن، به برنامه غذایی برای دیابتی‌ها نیاز دارند.
آقایی ۵۱ ساله کارمند با 71 کیلوگرم وزن و 179 سانتی متر قد ، که فعالیت فیزیکی زیادی ندارد و روزانه ۳۰ دقیقه پیاده روی میکند، و مبتلا به دیابت نوع ۲ است . ایشان بیماری دیگری غیر از دیابت ندارد و صرفا برای دریافت رژیم دیابتی به ما مراجعه کرده است.در حال حاضر قبل از صبحانه یک قرص گلی بنکلامید و یک قرص متفورمین همراه وعده های غذایی خود مصرف میکند.رژیم غذایی مناسب برای دیابت نوع ۲ توسط کارشناس تغذیه برای ایشان تنظیم شده است.
نمونه برنامه روزانه :
گروه لبنیات :
۱ لیوان شیرکم چرب ۱% یا ۲۴۰ سی سی
۰/۷ لیوان ماست یا ۷ قاشق غذاخوری
۰/۳ لیوان ماست چکیده یا ۳ قاشق غذاخوری
۲ لیوان دوغ
۰/۳ لیون شیر خشک
۰/۲۵ لیوان کشک مایع یا ۳ عدد کشک جامد کوچک
گروه سبزیجات :
هر واحد سبزیجات معادل نصف لیوان سبزیجات پخته شده یا ۱ لیوان سبزیجات خام میباشد.
۱/۲ لیوان آب سبزیجات مثل کرفس، هویج
سبزی خوردن
سبزی خورشتی
سبزی کوکویی
لوبیا سبز
قارچ
گوجه فرنگی
خیار
فلفل سبز
پیاز
کاهو
کلم و گل کلم
تره فرنگی
اسفناج
ریواس
کرفس
شلغم
چغندر
هویج
گروه میوه ها :
۱ عدد سیب کوچک یا ۱۲۰ گرم
۱ عدد گرتقال متوسط یا ۱۸۰ گرم
۴ عدد زردالوی تازه
۱۷ حبه انگور یا ۹۰ گرم
۱ عدد گلابی متوسط یا ۱۲۰ گرم
۱۲ عدد گیلاس یا آلبالو
۱ عدد هلو متوسط یا ۱۸۰ گرم
۱ عدد شلیل کوچک یا ۱۲۰ گرم
۰/۵ لیوان توت تازه
۱ عدد موز کوچک یا ۱۲۰ گرم
۰/۵ لیوان خربزه یا طالبی خورد شده
۱ عدد کیوی متوسط یا ۱۰۰ گرم
۲ عدد نارنگی کوچک یا ۱۸۰ گرم
۱/۵ لیوان هندوانه خرد شده یا یک مکعب ۱۵*۱۵*۱۵
۳ عدد خرما
۰/۵ لیوان آناناس
۴ عدد آلو متوسط
۰/۵ عدد انار
۲۰ گرم لواشک
گروه نان و غلات :
۳۰ گرم انواع نان
۷۰ گرم برنج پخته شده یا ۵ قاشق غذاخوری سر خالی
۷۰ گرم ماکارونی پخته شده یا ۵ قاشق غذاخوری
۸۰ گرم سیب زمینی آب پز یا یک عدد سیب زمینی کوچک
۲ لیوان پفیلا بسیار کم چرب
۱ عدد بلال
۱ لیوان کدو تنبل
۰/۵ لیوان باقلا سبز
۳ قاشق غذاخوری ذرت پخته شده
۳ عدد بیسکوییت ساده سبوس دار
۳ قاشق غذاخوری جوانه گندم
نصف لیوان بلغور پخته شده
نیم کاسه ماست خوری شله زرد یا ۳ قاشق غذاخوری
۰/۵ لیوان شیر برنج بدون شکر
۰/۵ لیوان حبوبات پخته شده*
*حبوبات به دلیل پروتیین بالا ۱ واحد از گروه گوشت ها نیز محاسبه میگردند.
گروه گوشت :
۳۰ گرم انواع گوشت یا ۱ قوطی کبریت
۳۰ گرم میگو یا ماهی
۳۰ گرم جگر، دل، قلوه یا یک قوطی کبریت
۱ عدد تخم مرغ آب پز یا ۲ عدد سفیده
۳۰ گرم پنیر یا ۱ قوطی کبریت
۱/۴ سیخ کباب برگ یا ۱/۳ سیخ کباب کوبیده
۱/۲ ران مرغ یا ۱/۳ سینه مرغ یا ۱/۴ سیخ جوجه کباب
۱/۶ تن ماهی
۱ عدد سوسیس آلمانی
۰/۵ لیوان شیر سویا
۰/۵ لیوان حبوبات پخته شده*
*حبوبات به علت محتوای کربوهیدراتی بالا ۱ واحد از گروه کربوهیدرات نیز محاسبه میگردد.
گروه چربی:
۱ قاشق مرباخوری روغن
۱۰ عدد زیتون سبز یا ۸ عدد زیتون سیاه
۶ عدد بادام
۲ عدد گردو
۵ عدد فندق
۱۰ عدد بادام زمینی
۴ عدد بادام هندی
۲ قاشق غذاخوری سر خالی خامه
۱ قاشق غذاخوری کره
۱ قاشق غذاخوری مایونز
۲ قاشق غذاخوری پودر نارگیل
۱ قاشق غذاخوری کنجد
۱ قاشق غذاخوری مغز انواع تخمه ها( آفتابگردان، کدو، هندوانه و ... )
۱ مربع کوچک کاکائو تلخ ۲*۲*۲
آزاد
اقلام زیر را میتوانید روزانه در حد متعادل مصرف نمایید:
آبلیمو
چای
سرکه
پودر سیر
ادویه ها
سبزیجات معطر
توصیه های اختصاصی رژیم دیابتی
بدون هماهنگی با متخصص تغذیه از جابه جا کردن وعده های غذایی مختلف در رژیم دیابتی یا حذف آن پرهیز نمایید زیرا قند خون دچار نوسان می گردد.
همواره یک منبع قند ساده مثل آبنبات همراه داشته باشید تا در صورت افت قند خون مصرف نمایید.
از استفاده روغن ها و چربی های جامد در رژیم غذایی خود پرهیز نمایید؛ جهت پخت و پز از روغن های گیاهی مایع استفاده کنید و بهترین روغن در این زمینه روغن کلزا می باشد.
لبنیات قرار داده شده در رژیم دیابتی باید از نوع کم چرب باشد.
تا حد امکان رژیم غذایی و زمان مصرف وعده های غذایی منظم باشد و قرص های پایین آورنده قند خون منظم باشد و از تغییر دادن زمان مصرف آنها خودداری نمایید.
همراه وعده های غذایی خود به میزان کافی از گروه سبزیجات استفاده کنید.
مصرف میان وعده های قرار داده شده در رژیم غذایی دیابتی الزامیست.
بهتر است نان استفاده شده در رژیم غذایی شما از انواع سبوسدار باشد.
از مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر جدا پرهیز کنید.
در کنار رژیم غذایی دیابتی فعالیت بدنی خود را تدریجا به روزانه یک ساعت افزایش دهید.
*روزانه یک قرص ۱۰۰میلی گرمی ویتامین E را همراه رژیم غذایی خود برای خنثی کردن استرس اکسیداتیو ناشی از دیابت مصرف نمایید.
**مصرف روزانه یک قرص ۴۰ میلی گرمی ویتامین B۶ در رژیم غذایی دیابتی به کاهش سنتز محصولات گلیکوزیلاسون کمک میکند.
