کلاژن مهم ترین پروتئین در بدن ما است که نقش مهمی در ایجاد ساختار پوست و همچنین لخته شدن خون دارد. تقریباً یک سوم کلاژن از پروتئین تشکیل شده است. کلاژن ماده اصلی تشکیل دهنده استخوان ها، پوست، عضلات، تاندون ها و رباط ها است. کلاژن در رگ های خونی، قرنیه چشم و دندان ها نیز یافت می شود.
فهرست مطالب مقاله کلاژن و خواص آن :
1- کلاژن چیست؟
2- فواید کلاژن برای بدن
3- مصرف کدام خوراکی ها موجب افزایش کلاژن سازی در بدن می شود؟
4- عوارض مصرف کلاژن
5- چگونه باید مصرف شود؟
6- کلام آخر
کلاژن چیست؟
جالب است بدانید که بخش اول واژه کلاژن یعنی «کلا» در زبان یونانی به معنای چسب است. بدن انسان به طور طبیعی کلاژن تولید میکند. اما با بالا رفتن سن و گذشت زمان تولید این پروتئین رفته رفته کاهش پیدا می کند. از همین رو انعطاف پذیری پوست و همچنین سلامت مفاصل و استخوان ها با بیشتر شدن سن تحت تأثیر قرار می گیرد. استفاده از مکمل های قرص و پودر آشامیدنی کلاژن این روزها به شدت رایج شده است. از طرف دیگر مصرف مکمل کلاژن می تواند دردهای مفصلی را نیز تا حد زیادی کاهش دهد.
در بسیاری از غذاها و خوراکی ها به طور طبیعی کلاژن وجود دارد. اما مصرف مکمل های کلاژن و پودر آشامیدنی کلاژن می تواند به افزایش این پروتئین مفید در بدن کمک کند از طرفی روند پیری را در بدن و پوست به تعویق بیندازد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید خوردن بیش از اندازه شیرینی و شکر و نیز کربوهیدرات های تصفیه شده کلاژن را تخریب می کند. همچنین آفتاب گرفتن و سیگار کشیدن می تواند موجب تخریب کلاژن شود و به روند پیری پوست سرعت ببخشد.
فواید کلاژن برای بدن :
کلاژن فواید زیادی برای بدن ما دارد. کلاژن به عنوان یک ماده ضروری برای سلامت و محافظت از بدن در برابر پیری شناخته می شود. در این بخش می توانید با مهم ترین فواید کلاژن برای بدن آشنا شوید.
بهبود سلامت پوست از فواید کلاژن و پودر کلاژن برای بدن
اولین چیزی که احتمالاً در مورد فواید کلاژن برای بدن شنیده می شود، کمک به بهبود سلامت پوست و کاهش چین و چروک های پوستی است. کلاژن نقش مهمی در تقویت و بهبود وضعیت پوست ما دارد. ایجاد حالت ارتجاعی پوست و همچنین آبرسانی پوست ما به طور تنگاتنگی با کلاژن مرتبط است. با افزایش سن تولید کلاژن در بدن کاهش پیدا میکند. این موضوع منجر به خشکی پوست و ایجاد چین و چروک های پوستی می گردد. مطالعات نشان می دهد که مصرف پودر کلاژن یا غذاهای حاوی کلاژن می تواند تا حد زیادی به کاهش چین و چروک و همچنین کند شدن روند پیری و پوست کمک زیادی کند.
در همین زمینه مطالعهای به مدت ۸ هفته روی خانم ها انجام شد. در نهایت مشخص شد خانم هایی که از مکمل کلاژن ۲.۵ تا ۵ گرم استفاده می کنند نسبت به افرادی که این مکمل را مصرف نمیکنند، هم خشکی پوست کمتری را تجربه میکنند و هم چین و چروک های پوست آنها را تا حدود زیادی کاهش پیدا می کند. مصرف مکمل کلاژن می تواند با افزایش رطوبت پوست و حالت ارتجاعی پوست و از پیر شدن پوست جلوگیری نمایند. از طرف دیگر برخی مطالعات نیز نشان می دهد که مصرف مکمل یا پودر آشامیدنی کلاژن از ایجاد آکنه و بیماری های پوستی نیز جلوگیری می کند.
تسکین دردهای مفصلی از فواید کلاژن و مکمل های خوراکی کلاژن برای بدن
کلاژن به حفظ یکپارچگی غضروف ها نیز کمک زیادی می کند. مفصل ها بافتی لاستیکی مانند هستند که از مفاصل محافظت می کنند. با کاهش میزان کلاژن در بدن خطر ابتلا به اختلالات مفصلی بیماری آرتروز افزایش پیدا می کند. مطالعات نشان می دهد که مصرف مکمل های کلاژن می تواند به بهبود علائم آرتروز و همچنین کاهش دردهای مفصلی کمک زیادی کند. جالب است بدانید که مصرف کلاژن به صورت روزانه حتی می تواند میزان دردهای مفصلی را در ورزشکاران نیز کاهش دهد. بزرگسالانی که روزانه ۲ گرم کلاژن ۷۰ روز مصرف کنند، معمولاً دردهای مفصلی کمتری را تجربه خواهند کرد. از طرفی می توانند راحت تر فعالیتهای بدنی روزانه خود را انجام دهند.
جلوگیری از تحلیل استخوان ها از دیگر فواید مکمل خوراکی کلاژن برای بدن
بخش عمده استخوان های ما از کلاژن تشکیل شده است. کلاژن موجب استحکام استخوان ها می شود. با افزایش سن و کاهش کلاژن در بدن روند تحلیل استخوان ها نیز آغاز می شود. این موضوع می تواند منجر به پوکی استخوان و کاهش تراکم آن شود. مطالعات نشان می دهد که مصرف مکمل های کلاژن می تواند به جلوگیری از تجزیه استخوان و پوکی استخوان کمک زیادی کند.
در یک مطالعه که روی زنان انجام شد افراد به دو گروه تقسیم شدند. یک گروه از خانم ها از مکمل کلسیم همراه با ۵ گرم کلاژن استفاده کردند و گروه دیگر تنها مکمل کلسیم را برای مدت ۱۲ ماه مصرف نمودند. در پایان مطالعه مشخص شد زنانی که از کلاژن در کنار کلسیم استفاده کردند در خون خود سطح پروتئین مضر کمتری دارند. به طوری که در خون این افراد پروتئینی که مسئول تجزیه استخوان ها است کمتر یافت شد. این موضوع یعنی روند تجزیه استخوان ها در این افراد کمتر انجام می شود.
افزایش توده عضلانی از مزایای کلاژن خوراکی برای بدن
حدود ۱ تا ۱۰ درصد از بافت عضلانی ما از کلاژن تشکیل شده است. این پروتئین برای تقویت عضلات و همچنین عملکرد صحیح آن ها بسیار ضروری است. مطالعات نشان می دهد که مصرف مکمل های خوراکی کلاژن به افزایش توده عضلانی در افراد بیمار مبتلا به سارکوپنی کمک زیادی می کند. از طرف دیگر مصرف کلاژن می تواند افزایش توده عضلانی و قدرت عضلانی کمک زیادی کند.
سلامت قلب از مهم ترین فواید کلاژن برای بدن
تحقیقات نشان می دهد که مصرف مکمل های کلاژن می تواند به کاهش خطر بیماری های قلبی نیز کمک زیادی کند. کلاژن به استحکام عروق خونی کمک زیادی می کند و از تصلب شرایین و سفتی عروق نیز تا حدود زیادی جلوگیری می نمایند. به علاوه مصرف کلاژن می تواند سطح کلسترول خوب خون یعنی HDL را تا حدود ۶ درصد افزایش دهد. این موضوع نیز می تواند به نوبه خود خطر ابتلا به بیماری های قلبی را در افراد کاهش دهد.
سایر فواید کلاژن برای بدن
کلاژن موجب افزایش سلامت موها و ناخن ها می شود. کلاژن در بهبود وضعیت لثه نیز نقش مهمی دارد. این پروتئین مفید می تواند بر سلامت مغز تأثیر بگذارد و از ایجاد اضطراب و همچنین تحلیل مغز جلوگیری کند. مصرف پودر کلاژن برای چاقی صورت بسیار مفید است. کلاژن از افتادگی پوست نیز تا حدود زیادی جلوگیری می کند.
مصرف کدام خوراکی ها موجب افزایش کلاژن سازی در بدن می شود؟
خوردن برخی از ویتامینها و خوراکی ها می تواند به تولید کلاژن در بدن کمک زیادی کند در ادامه می توانید با مواد غذایی آشنا شوید.
ویتامین c: مصرف انواع مرکبات فلفل دلمه و توت فرنگی کلیه میوه های حاوی ویتامین c می تواند به تولید کلاژن در بدن کمک زیادی کند.
پرولین: پرولین ماده ای است که به مقدار زیاد در سفیده تخم مرغ و جوانه گندم محصولات لبنی، کلم، مارچوبه و قارچ یافت می شود.
گلیسین: یکی دیگر از ماده های مفید که می تواند به بدن برای کلاژن سازی کمک کند گلیسین است. این ماده در پوست مرغ و ژلاتین و همچنین غذاهای حاوی پروتئین یافت می شود.
مس: مس بیشتر در گوشت، دانه کنجد، پودر کاکائو، بادام زمینی و عدس یافت می شود. مس یک ماده مفید دیگر برای کمک به بدن در تولید کلاژن است.
عوارض مصرف کلاژن :
احتمالاً اگر شروع به مصرف قرص و مکمل کلاژن کرده باشید دائم نگران عوارض مصرف کلاژن هستید. شاید با خودتان فکر میکنید که آیا خوردن این مکمل می تواند برای بدن مضر باشد یا خیر. بهتر است بدانید که مصرف کلاژن عوارض خاصی را به دنبال ندارد. اما معمولاً مکمل های ژلاتینی کلاژن طعم نامطبوعی دارند. برخی افراد نیز با خوردن این مکمل ها احساس سنگینی و سوزش معده را تجربه می کنند. عده محدودی از افراد نیز ممکن است به مصرف مکمل های کلاژن حساسیت نشان دهند. این موضوع میتواند از مهم ترین عوارض مصرف کلاژن محسوب شود.
چگونه باید مصرف شود؟
اگر کمی در مورد مکمل های کلاژن تحقیق کنید، متوجه خواهید شد که این مکمل هم به صورت قرص و به صورت پودر مصرف می شود. شما می توانید از آن در غذاها و نوشیدنی ها و آب استفاده کنید. استفاده از یک کلاژن باکیفیت و مرغوب می تواند تأثیر زیادی بر سلامت بدن و پوست شما بگذارد. بنابراین سعی کنید حتماً از برندهای معتبر و شناخته شده برای این کار استفاده نمایید.
کلام آخر :
همانطور که خواندید کلاژن فراوانترین پروتئین بدن ما و یکی از مواد اصلی تشکیلدهندهی استخوان، ماهیچهها، غضروفها، تاندونها و پوست است. با گذر عمر و افزایش سن، میزان تولید کلاژن در بدن و همچنین کیفیت آن کاهش مییابد. نشانهی آشکار این تغییر در پوست و با کاهش قوام و انعطافپذیری آن ظاهر میشود.